Informacja Komornika dotycząca pałacu w Slawie
Najciekawsze Zabytki
Kościół filialny w Sławie
Dawny zbór ewangelicki p.w. Trójcy Świętej, obecnie rzymskokatolicki kościół filialny p.w. Miłosierdzia Bożego. Wybudowany w latach 1834 - 1836. Zaprojektowany przez architekta Karla Friedricha Schinkla. Późnoklasycystyczny kościół zlokalizowany jest w centralnej części rynku. Zbudowany z cegły, otynkowany, z dwukondygnacyjnym korpusem wzniesionym na rzucie prostokąta i wieżą od strony zachodniej. Wnętrze otoczone drewnianymi emporami wspartymi na słupach. Sufit zdobi dekoracja imitująca kasetony. W centralnej części ołtarza znajduje się drewniana rzeźba Chrystusa Miłosiernego.
Kościół parafialny pod wezwaniem Św. Michała Archanioła w Sławie
Usytuowany jest na zachód od rynku i na północ od zespołu pałacowego. Obecny kościół późnorenesansowy został wzniesiony w wyniku gruntownej przebudowy ok. roku 1604 przez Melchiora von Rechenberg. Pierwotnie drewniany. Pierwsze wzmianki pochodzą z 1404 roku. Kościół posiada neoromańską kruchtę, wybudowany z kamienia polnego i cegły. Otynkowany z wyjątkiem kruchty. Od strony zachodniej znajduje się kwadratowa wieżą opięta przyporami. Nawa trójprzęsłowa, sklepienie kolebkowe z lunetami. We wnętrzu znajduje się ołtarz główny z początku XVII w. zawierający relikty wcześniejszego ołtarza z roku ok. 1560, którymi są drewniane polichromowane skrzydła. Na rewersie skrzydeł znajdują się dwie polichromie z przedstawieniem ,,Ecce Nagus Dei” i ,,Ecce Homo”. W centralnej części ołtarza znajduje się rzeźba Chrystusa Ukrzyżowanego, na skrzydłach bocznych sceny pasyjne. Na szczególną uwagę zasługuje kamienna ambona, późnogotycka drewniana figura Chrystusa Frasobliwego z około połowy XVI w., liczne epitafia piaskowcowe oraz późnobarokowy prospekt organowy z 2 połowy XVIII w., przeniesiony ze zboru ewangelickiego Sławie w 1945r. Przy wejściu bocznym do kościoła znajduje się tablica pamiątkowa upamiętniająca zmarłych pochowanych na przykościelnym (już nieistniejącym) cmentarzu.
Epitafia
Za ołtarzem głównym w kościele parafialnym p.w. Św. Michała Archanioła w Sławie znajdują się wmurowane w ścianę kościoła renesansowe płyty nagrobne dawnych właścicieli miasta. Przestawiają one sylwetki zmarłych w naturalnych wielkościach. Ambona
Znajduje się w kościele parafialnym p.w. Św. Michała Archanioła w Sławie. Jest to arcydzieło sztuki kamieniarskiej. Wybudowana w 1619 roku. Wykonana z piaskowca, kolista mównica wsparta na jońskiej kolumnie oplecionej winoroślą. Ambona ufundowana została przez Annę von Niebelschütz, córkę Melchiora von Rechenberg. Na baldachimie w kształcie gwiazdy umieszczone są gwiazdy, słońce, księżyc, a wśród nich widnieje kometa z jaśniejącym ogonem. Ambona prawdopodobnie jest jedynym zabytkiem na naszych ziemiach, który ma wyraźny związek z pojawieniem się w 1607 r. komety Halleya. Pojawienie się komety odbierane było przez ówczesnych mieszkańców Sławy jako zapowiedź nieuniknionego nieszczęścia. Na zaplecku ambony znajduje się następujący zapis ,,…ukazała się kometa, zwiastująca klęskę i nieszczęścia. Na podziękowanie Bogu za szczęśliwe oddalenie klęsk została ufundowana przez Hr. Rechenberg ze Sławy Śląskiej jako votum dziękczynne…”
Zespół Pałacowy
Tuż obok rynku, w otoczeniu parkowego starodrzewia znajduje się Pałac. Od rynku wiedzie do niego arkadowa brama. Pałac wraz z oficyną stanowi zabytek architektury barokowej. W obecnej formie zbudowany w latach 30-stych XVIII w. przez architekta Hönego na zrębach starego zamku Rechenbergów. Po raz pierwszy zamek wzmiankowano w 1468 roku. Sklepienie jednej z piwnic wsparte jest na piaskowcowej kolumnie, którą zdobi ornament okuciowy. Oficyna stanowi pozostałość założenia renesansowego. Murowana z kamienia polnego i cegły. Wzniesiona na rzucie prostokąta z basztą od południa. Przy elewacji tylnej znajdują się przypory. W czasie II wojny światowej Niemcy zgromadzili w pałacu unikatowy w skali Europy księgozbiór masoników, który znajduje się obecnie w bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu. Od roku 1957 - 2006 pałac funkcjonował jako Dom Dziecka.
Figura Św. Jana Nepomucena
Kamienna figura pochodząca z XVII – XVIII w., usytuowana jest na piaskowcowej kolumnie zdobionej ornamentem okuciowym. Figura ta do roku 1743 stała w jednym z narożników rynku, a następnie została przeniesiona na dziedziniec pałacowy, gdzie stoi do dziś. Św. Jan Nepomucen jest patronem mostów, przepraw, rodów zamieszkujących tereny sąsiadujące z jeziorami i rzekami, opiekunem życia rodzinnego, orędownikiem dobrej spowiedzi, sławy i honoru. Obecnie uznawany za patrona ratowników. Św. Jan Nepomucen żył w XIV wieku w Czechach. Będąc spowiednikiem królowej Zofii, mimo tortur nie wyjawił tajemnicy spowiedzi królowi czeskiemu Wacławowi IV, który podejrzewał żonę o niewierność. Za nie ujawnienie tajemnicy spowiedzi król polecił utopić go w Wełtawie. W 1729r. został ogłoszony świętym.
Układ rynku
Miasto Sława zachowało do dziś średniowieczny układ rynku. Jego podstawą jest prostokątny rynek. W centralnej części rynku znajduje się poewangelicki kościół z XIX w obecnie kościół filialny p.w. Miłosierdzia Bożego. Wokół rynku znajdują się kamienice z okresu elektyzmu i secesji charakteryzujące się bogatym dekoracyjnym detalem oraz wąskie, brukowane uliczki, które nadają temu miejscu niecodzienny urok.
Cmentarz w Sławie
na terenie cmentarza komunalnego w Sławie znajdują się zachowane pozostałości rokokowych i klasycystycznych pomników nagrobnych pochodzących z 2. połowy XVIII w. i początków XIX w. W murze cmentarnym od strony zachodniej i wschodniej znajdujemy wmurowane liczne epitafia z 2. połowy XIX w.
Pałac w Przybyszowie
Pałac (dwór) w Przybyszowie wzniesiony w czwartej części XVI w. Przebudowany w 2 połowie XVIII w. Elewację pierwotnie dekorowaną sgraffito, obecnie pokrywa tynk. Renesansowy dwór murowany z kamienia polnego i z cegły. Na szczególną uwagę zasługuje kamienny portal flankowany przez pilastry, nad którymi znajduje się fryz i trójkątny tympanom. Fryz podzielony na dwa pola, na których znajduje się po osiem herbów rodowych. W polu wschodnim herby rodu: von Rechenberg, von Eberbach, von Unruh, von Kreckwitz, von Gutschin, von Beroldt, von Rothkirch, von Promnitz, w polu zachodnim rodów: von Kanitz, von Niebelschutz, von Glaubitz, von Kreckwitz, von Braun, von Loeben. W tympanonie znajduje się kaboszon w oprawie z ornamentu okuciowego z następującą inskrypcją: ,,Zatem Bóg umiłował świat, aby wszyscy prawdziwie wierzący nie zostali zatraceni, lecz mieli żywot wieczny”. Obecnie pałac użytkowany jest jako mieszkanie prywatne. Kościół p.w. Św. Marcina Biskupa w Krzepielowie
Wzmiankowany już w 1399 roku, obecny obiekt zbudowany na przełomie XV–XVI w. Do 1679 roku nosił wezwanie Św. Marii Magdaleny. Kościół gotycko – renesansowy murowany z kamienia polnego i z cegły. Mury wieży i korpusu wzmocnione przyporami. Wokół kościoła znajduje się cmentarz ogrodzony murem kamiennym z ceglanymi przyporami. Na zewnątrz kościoła, pod zadaszeniem, znajdują się cztery kamienne sarkofagi w stylu barokowym i rokoko, pierwotnie pokryte polichromią. Zawierały one szczątki dawnych właścicieli wsi.
1. Urszuli Heleny baronowej von Schweinitz (18.II.1688r. – 9.V.1726r.);
2. Hansa Christopha barona von Schweinitz (17.X.1688r. – 20.XII.1730r.);
3. Johanny Urszuli baronowej von Posadowsky (1.XII.1716r. – 22.IX.1746r.);
4. Adama Melchiora barona von Kottwitz (18.VI.1709r. – 30.II.1777r.).
Na ścianie kościoła, nad sarkofagami znajdują się dwa fryzy i kartusz kamienny z herbami rodów von Nostitz, Zedlitz i Uechtritz oraz von Nimptsch, Schellendorf i Kottwitz. Między innymi znajduje się tam kartusz kamienny z herbami von Burghaus i von Schweinitz.
Dawny zbór ewangelicki p.w. Trójcy Świętej, obecnie rzymskokatolicki kościół filialny p.w. Miłosierdzia Bożego. Wybudowany w latach 1834 - 1836. Zaprojektowany przez architekta Karla Friedricha Schinkla. Późnoklasycystyczny kościół zlokalizowany jest w centralnej części rynku. Zbudowany z cegły, otynkowany, z dwukondygnacyjnym korpusem wzniesionym na rzucie prostokąta i wieżą od strony zachodniej. Wnętrze otoczone drewnianymi emporami wspartymi na słupach. Sufit zdobi dekoracja imitująca kasetony. W centralnej części ołtarza znajduje się drewniana rzeźba Chrystusa Miłosiernego.
Kościół parafialny pod wezwaniem Św. Michała Archanioła w Sławie
Usytuowany jest na zachód od rynku i na północ od zespołu pałacowego. Obecny kościół późnorenesansowy został wzniesiony w wyniku gruntownej przebudowy ok. roku 1604 przez Melchiora von Rechenberg. Pierwotnie drewniany. Pierwsze wzmianki pochodzą z 1404 roku. Kościół posiada neoromańską kruchtę, wybudowany z kamienia polnego i cegły. Otynkowany z wyjątkiem kruchty. Od strony zachodniej znajduje się kwadratowa wieżą opięta przyporami. Nawa trójprzęsłowa, sklepienie kolebkowe z lunetami. We wnętrzu znajduje się ołtarz główny z początku XVII w. zawierający relikty wcześniejszego ołtarza z roku ok. 1560, którymi są drewniane polichromowane skrzydła. Na rewersie skrzydeł znajdują się dwie polichromie z przedstawieniem ,,Ecce Nagus Dei” i ,,Ecce Homo”. W centralnej części ołtarza znajduje się rzeźba Chrystusa Ukrzyżowanego, na skrzydłach bocznych sceny pasyjne. Na szczególną uwagę zasługuje kamienna ambona, późnogotycka drewniana figura Chrystusa Frasobliwego z około połowy XVI w., liczne epitafia piaskowcowe oraz późnobarokowy prospekt organowy z 2 połowy XVIII w., przeniesiony ze zboru ewangelickiego Sławie w 1945r. Przy wejściu bocznym do kościoła znajduje się tablica pamiątkowa upamiętniająca zmarłych pochowanych na przykościelnym (już nieistniejącym) cmentarzu.
Epitafia
Za ołtarzem głównym w kościele parafialnym p.w. Św. Michała Archanioła w Sławie znajdują się wmurowane w ścianę kościoła renesansowe płyty nagrobne dawnych właścicieli miasta. Przestawiają one sylwetki zmarłych w naturalnych wielkościach. Ambona
Znajduje się w kościele parafialnym p.w. Św. Michała Archanioła w Sławie. Jest to arcydzieło sztuki kamieniarskiej. Wybudowana w 1619 roku. Wykonana z piaskowca, kolista mównica wsparta na jońskiej kolumnie oplecionej winoroślą. Ambona ufundowana została przez Annę von Niebelschütz, córkę Melchiora von Rechenberg. Na baldachimie w kształcie gwiazdy umieszczone są gwiazdy, słońce, księżyc, a wśród nich widnieje kometa z jaśniejącym ogonem. Ambona prawdopodobnie jest jedynym zabytkiem na naszych ziemiach, który ma wyraźny związek z pojawieniem się w 1607 r. komety Halleya. Pojawienie się komety odbierane było przez ówczesnych mieszkańców Sławy jako zapowiedź nieuniknionego nieszczęścia. Na zaplecku ambony znajduje się następujący zapis ,,…ukazała się kometa, zwiastująca klęskę i nieszczęścia. Na podziękowanie Bogu za szczęśliwe oddalenie klęsk została ufundowana przez Hr. Rechenberg ze Sławy Śląskiej jako votum dziękczynne…”
Zespół Pałacowy
Tuż obok rynku, w otoczeniu parkowego starodrzewia znajduje się Pałac. Od rynku wiedzie do niego arkadowa brama. Pałac wraz z oficyną stanowi zabytek architektury barokowej. W obecnej formie zbudowany w latach 30-stych XVIII w. przez architekta Hönego na zrębach starego zamku Rechenbergów. Po raz pierwszy zamek wzmiankowano w 1468 roku. Sklepienie jednej z piwnic wsparte jest na piaskowcowej kolumnie, którą zdobi ornament okuciowy. Oficyna stanowi pozostałość założenia renesansowego. Murowana z kamienia polnego i cegły. Wzniesiona na rzucie prostokąta z basztą od południa. Przy elewacji tylnej znajdują się przypory. W czasie II wojny światowej Niemcy zgromadzili w pałacu unikatowy w skali Europy księgozbiór masoników, który znajduje się obecnie w bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu. Od roku 1957 - 2006 pałac funkcjonował jako Dom Dziecka.
Figura Św. Jana Nepomucena
Kamienna figura pochodząca z XVII – XVIII w., usytuowana jest na piaskowcowej kolumnie zdobionej ornamentem okuciowym. Figura ta do roku 1743 stała w jednym z narożników rynku, a następnie została przeniesiona na dziedziniec pałacowy, gdzie stoi do dziś. Św. Jan Nepomucen jest patronem mostów, przepraw, rodów zamieszkujących tereny sąsiadujące z jeziorami i rzekami, opiekunem życia rodzinnego, orędownikiem dobrej spowiedzi, sławy i honoru. Obecnie uznawany za patrona ratowników. Św. Jan Nepomucen żył w XIV wieku w Czechach. Będąc spowiednikiem królowej Zofii, mimo tortur nie wyjawił tajemnicy spowiedzi królowi czeskiemu Wacławowi IV, który podejrzewał żonę o niewierność. Za nie ujawnienie tajemnicy spowiedzi król polecił utopić go w Wełtawie. W 1729r. został ogłoszony świętym.
Układ rynku
Miasto Sława zachowało do dziś średniowieczny układ rynku. Jego podstawą jest prostokątny rynek. W centralnej części rynku znajduje się poewangelicki kościół z XIX w obecnie kościół filialny p.w. Miłosierdzia Bożego. Wokół rynku znajdują się kamienice z okresu elektyzmu i secesji charakteryzujące się bogatym dekoracyjnym detalem oraz wąskie, brukowane uliczki, które nadają temu miejscu niecodzienny urok.
Cmentarz w Sławie
na terenie cmentarza komunalnego w Sławie znajdują się zachowane pozostałości rokokowych i klasycystycznych pomników nagrobnych pochodzących z 2. połowy XVIII w. i początków XIX w. W murze cmentarnym od strony zachodniej i wschodniej znajdujemy wmurowane liczne epitafia z 2. połowy XIX w.
Wartownia
Niemiecki bunkier obserwacyjny z czasów II wojny światowej. Specjalnie przygotowany budynek przeznaczony dla warty pełniącej służbę. Znajduje się przy ul. Piwnej w Sławie.
Niemiecki bunkier obserwacyjny z czasów II wojny światowej. Specjalnie przygotowany budynek przeznaczony dla warty pełniącej służbę. Znajduje się przy ul. Piwnej w Sławie.
Pałacyk Myśliwski w Tarnowie Jeziernym – Pochodzący z XVII w. pałacyk myśliwski, wzniesiony został z inicjatywy Hansa barona von Schönaich, na grodzisku stożkowym wzniesionym w XII w. Pałacyk, założony na planie ośmioboku nieregularnego, zajmuje prawie całą powierzchnię pagórka. Pałacyk jest budynkiem jednokondygnacyjnym, pośrodku znajduje się prostokątny przeszklony dziedziniec. Dojście od zachodu po stopniach stanowi jedyny do niego dostęp. Nad wejściem znajduje się płyta kamienna z dwoma kartuszami herbowymi. Wokół stożka znajduje się fosa. W XIII w. znajdował się tu gród kasztelański książąt głogowskich. W pobliżu założenia widoczne jest drugie grodzisko.Stół Sędziowski w Starym Strączu
Na trasie Sława – Wschowa, w miejscowości Stare Strącze, obok gospodarstwa nr 39, pod wiekową lipą znajduje się płaski duży głaz. Badacze doszukują się tu analogii z innymi tego typu zabytkami z terenu Polski. Na podstawie tych obserwacji stwierdza się, iż ów kamień jest ,,stołem sędziowskim”. Jego historia wiąże się prawdopodobnie z średniowiecznym wymiarem sprawiedliwości, kiedy to sądzono na świeżym powietrzu. Odbywały się tutaj publiczne rozprawy sądowe wiejskie i kościelne. Znajdowały się one przeważnie pod lipami, ponieważ w średniowieczu lipa uważana była za symbol sprawiedliwości.
Na trasie Sława – Wschowa, w miejscowości Stare Strącze, obok gospodarstwa nr 39, pod wiekową lipą znajduje się płaski duży głaz. Badacze doszukują się tu analogii z innymi tego typu zabytkami z terenu Polski. Na podstawie tych obserwacji stwierdza się, iż ów kamień jest ,,stołem sędziowskim”. Jego historia wiąże się prawdopodobnie z średniowiecznym wymiarem sprawiedliwości, kiedy to sądzono na świeżym powietrzu. Odbywały się tutaj publiczne rozprawy sądowe wiejskie i kościelne. Znajdowały się one przeważnie pod lipami, ponieważ w średniowieczu lipa uważana była za symbol sprawiedliwości.
Pałac w Przybyszowie
Pałac (dwór) w Przybyszowie wzniesiony w czwartej części XVI w. Przebudowany w 2 połowie XVIII w. Elewację pierwotnie dekorowaną sgraffito, obecnie pokrywa tynk. Renesansowy dwór murowany z kamienia polnego i z cegły. Na szczególną uwagę zasługuje kamienny portal flankowany przez pilastry, nad którymi znajduje się fryz i trójkątny tympanom. Fryz podzielony na dwa pola, na których znajduje się po osiem herbów rodowych. W polu wschodnim herby rodu: von Rechenberg, von Eberbach, von Unruh, von Kreckwitz, von Gutschin, von Beroldt, von Rothkirch, von Promnitz, w polu zachodnim rodów: von Kanitz, von Niebelschutz, von Glaubitz, von Kreckwitz, von Braun, von Loeben. W tympanonie znajduje się kaboszon w oprawie z ornamentu okuciowego z następującą inskrypcją: ,,Zatem Bóg umiłował świat, aby wszyscy prawdziwie wierzący nie zostali zatraceni, lecz mieli żywot wieczny”. Obecnie pałac użytkowany jest jako mieszkanie prywatne. Kościół p.w. Św. Marcina Biskupa w Krzepielowie
Wzmiankowany już w 1399 roku, obecny obiekt zbudowany na przełomie XV–XVI w. Do 1679 roku nosił wezwanie Św. Marii Magdaleny. Kościół gotycko – renesansowy murowany z kamienia polnego i z cegły. Mury wieży i korpusu wzmocnione przyporami. Wokół kościoła znajduje się cmentarz ogrodzony murem kamiennym z ceglanymi przyporami. Na zewnątrz kościoła, pod zadaszeniem, znajdują się cztery kamienne sarkofagi w stylu barokowym i rokoko, pierwotnie pokryte polichromią. Zawierały one szczątki dawnych właścicieli wsi.
1. Urszuli Heleny baronowej von Schweinitz (18.II.1688r. – 9.V.1726r.);
2. Hansa Christopha barona von Schweinitz (17.X.1688r. – 20.XII.1730r.);
3. Johanny Urszuli baronowej von Posadowsky (1.XII.1716r. – 22.IX.1746r.);
4. Adama Melchiora barona von Kottwitz (18.VI.1709r. – 30.II.1777r.).
Na ścianie kościoła, nad sarkofagami znajdują się dwa fryzy i kartusz kamienny z herbami rodów von Nostitz, Zedlitz i Uechtritz oraz von Nimptsch, Schellendorf i Kottwitz. Między innymi znajduje się tam kartusz kamienny z herbami von Burghaus i von Schweinitz.
- 02-12-2014
